آیا برگزاری جشن نهم ربیع الاول یا همان عیدالزهرا صحیح است ؟
عید الزهرا و جشن گرفتن نهم ربیع الاول به دو جهت می تواند باشد:
نخست آنکه سالروز به امامت رسیدن حضرت ولی عصر امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف) است، دومین مناسبت که بین برخی از مردم به غلط مشهور شده، سالروز قتل خلیفه دوماست.
اما نسبت به امامت امام عصر از آن جهت که هشتم ربیع الاول روز شهادت امام حسن عسکری است و از آن به بعد امامت به عهده امام زمان حضرت ولی عصر سپرده می شود، شیعیان برای به امامت رسیدن امام زمان خشنودند و جشن می گیرند. با این کار یک نوع ابراز احساسات و عرض ارادت نسبت به آن وجود شریف و مادر بزر گوارش حضرت زهرا (سلام الله علیها) می کنند، اما در عین حال هیچ گونه توصیه ای از سوی معصومین بر جشن گرفتن این روز نداریم.
دومین جهت که بین مردم به غلط مشهور گشته که سالروز قتل خلیفه دوم، نهم ربیع الاول است، نیز بدون مستند و دلیل معتبر است. زیرا طبق منابع تاریخی فریقین (شیعی و سنی) خلیفه دوم در روز بیست و سوم ذی الحجه ترور شد. پس از سه روز درگذشت. بنابر این او در اواخر ذی الحجه درگذشته است. وقتل او در ۹ربیع الاول فاقد دلیل معتبر است. بسیاری از بزرگان شیعه براین اتفاق نظر دارند که تاریخ قتل خلیفه دوم ۲۶یا ۲۹ذی الحجة سال ۲۳هـ .ق است. على بن حسین مسعودى و یعقوبی ، دو تن از مورّخان بنام شیعه همچنین همه تاریخ نگاران اهل سنت بر همین عقیده بوده اند . (۱)
شیخ مفید در کتاب « مسار الشیعه » آورده است:
در روز بیست و ششم ذی الحجة سال ۲۳هجری خلیفه دوم مجروح گردید و در بیست و نهم ماه درگذشت.(۲)
هم چنین شیخ ابراهیم بن علی کفعمی در کتابی معروف به مصباح آورده است:
باید دانست که قتل خلیفه دوم در ۲۶ذی الحجة سال ۲۳هـ .ق واقع شده است . این مطلبی است که صاحبان کتاب های »، « « طبقات »، « مسار الشیعه »، و ....بر آن تصریح نموده اند، بلکه اجماع مورّخان شیعه و اهل تسنن نیز بر این است.(۳)
اما شادمانی کردن و گرفتن جلسان شادی برای قتل خلیفه دوم( فارغ از این که در چه تاریخی روی داده باشد ) ، صحیح نیست:
نه تنها در شرایط کنونی، بلکه در دوران ائمه معصومین نیز چنین مواردی که در سالروز قتل خلیفه دوم برنامه و جلسه شادمانی برپا کنند، گزارش نشده است. شیعیان نیز چنین برنامه ای نداشته اند. چنانچه برخی از شیعیان و نزدیکان ائمه به ناسزاگویی به خلفا می پرداختند، اهل بیت با آنان برخورد می نمودند. همچنین این کار توسط مراجع بزرگ تقلید شیعه نهی شده و توهین به بزرگان اهل سنت را جایز نمی دانند.
بر گزاری این مراسم امروزه از طرف عده ای بعضا همراه با کارهای زشت همراه است که مطمئناً بر خلاف دین اسلام و توصیه ائمه اهل بیت (علیهم السلام) است.
در شرایط فعلی که اسلام بیش از همه زمان ها نیاز به اتحاد و انسجام مسلمانان دارد ، شایسته نسیت که ما شیعیان با برپایی چنین مراسمی دامنه اختلافات را گسترده تر و فاصلة میان مسلمانان را بیشتر نماییم.
وحدت و انسجام اسلامی از برترین نعمت های خدادادی است، همان گونه که امیرالمؤمنین فرمود: خداوند بر این امت منت نهاده و بین آنها الفت و اتحاد ایجاد کرده که در سایة آن زندگی کنند . به کنف حمایت آن پناهنده شوند. این نعمتی است که احدی نمی تواند بهایی برایش بگذارد. زیرا از هر بهایی گران قدرتر و از هر چیز پر ارزشی با ارزش تر است.(۴)
برپایی چنین جلساتی با هر عنوان، آتش دشمنی اهل سنت را برمی افروزد. آنان را نیز به مقابله به مثل و توهین و هتک حرمت به مقدسات شیعه و احیاناً تعرض به جان شیعیان وا می دارد که این قطعاً مورد رضایت امام زمان نیست.
پی نوشت ها :
۱. مروج الذهب و معادن الجوهر،على بن حسین مسعودى، ج ۲، ص ۳۲۱؛ تاریخ یعقوبی، یعقوبی(متوفی ۲۸۴)، ج ۲، ص ۱۵۹؛ الطبقات الکبرى، ابن سعد کاتب واقدى، ج ۳، ص ۲۵۸، ناشر: دار الکتب العلمیة، مکان نشر: بیروت، سال چاپ: ۱۴۱۸، نوبت چاپ: دوم ؛ تاریخ مدینه، ابن شَبّه نمیری(متوفی ۲۶۲)، ج ۳، ص ۸۹۵و۹۴۳؛ تاریخ خلیفه بن خیاط، خلیفه بن خیاط عصفری(متوفی ۲۴۰)، ص ۱۰۹؛ أخبار الطِوال، ابوحنیفه دینوری(متوفی ۲۸۲)، ص ۱۳۹؛ تاریخ کبیر، بخاری(متوفی ۲۵۶)، ج ۶، ص ۱۳۸؛ المصنف، ابن أبی شیبه کوفی(متوفی ۲۳۵)، ج ۸، ص ۴۱؛ أخبار الطِوال، ابوحنیفه دینوری(متوفی ۲۸۲)، ص ۱۳۹؛ تاریخ طبری، طبری(متوفی ۳۱۰)، ج ۳، ص ۲۶۵؛ طبقات الکبرى، محمد بن سعد(متوفی ۲۳۰)، ج ۳، ص ۳۶۴؛ أنسابالأشراف، بلاذرى (متوفی ۲۷۹)، ج۱۰، ص۴۳۹؛ اُسدالغابه، ابن اثیر(متوفی ۶۳۰)، ج ۴، ص ۷۷؛ شرح نهج البلاغه، ابن أبی الحدید(متوفی ۶۵۶)، ج ۱۲، ص ۱۸۴.
۲. مسار الشیعة (المجموعة)،الشیخ المفید، ص ۲۳.
۳. المصباح، کفعمی، ص۵۱۱.
۴. نهج البلاغه خطبه ۱۹۲